Heupdysplasie
Velen van U hebben hier wel eens van gehoord, en bijna iedere hondenbezitter weet er wel iets vanaf.
Toch is dit een onderwerp dat ook weer steeds ter sprake komt bij aanschaf van een pup of als we de HD uitslagen lezen op de verkoopovereenkomst. Waar bij de afstamming van de ouders en HD uitslagen staan vermeld. Een koopovereenkomst die fokkers die lid zijn van de Nederlandse Bouvierclub verstrekken bij de aanschaf van een bouvierpup. Of indien men lid is van de Nederlandse Bouvierclub dit kan lezen in het clubblad van de NBC.
Wij proberen u zo duidelijk mogelijk uit te leggen wat HD is en waardoor het bij velen honden voorkomt.
Heupdysplasie beter bekend als HD is een aandoening die wordt veroorzaakt door milieu factoren (+ 65 %) en erfelijke aandoening (+ 35 %), uit de vele onderzoeken die gedaan zijn onder meer in Utrecht, USA, Zweden, Canada en Australië naar deze afwijking. Het blijkt dat de voeding, beweging, omgeving dus het milieu gedurende het eerste levensjaar van de bouvier (hond) grote invloed heeft op het ontstaan van HD.
Uit de bovenstaande onderzoeken is ook naar voren gekomen dat te weinig en te extreme lichaamsbeweging, of overbelasting een invloed heeft op het ontstaan van HD. Verder zouden wij u aanraden om een bouvierpup alleen uit ouders die minimaal HD.Tc of HD.Vrij zijn, aan te schaffen, zodat u zo min mogelijk risico loopt op een bouvier (hond) met HD.
HD zelf is absoluut ongeneeslijk, ook al doen sommige reclame items van enkele fabrikanten anders doen geloven.
En het kan ook niet in een vroeg stadium worden waar genomen, zoals sommige fokkers beweren, ook de zogenaamde kikker stand van uw bouvier (hond) geeft niet aan dat hij geen HD zou hebben, mocht het zich wel op jonge leeftijd al aankondigen, dan heeft uw bouvier het in een heel extreme mate, en zijn de vooruitzichten zeer somber.
De symptomen hangen af van de ernst van de afwijking, de onderstaande symptomen zijn alleen
zichtbaar bij een ernstige vorm van HD.
1) Het stijf lopen met de achterbenen.
2) Stijf opstaan na een rust periode.
3) Bij een normale wandeling steeds verder achterblijven en steeds langzamer gaan lopen.
4) Veelvuldig willen rusten bij een normale wandeling.
5) Een achterbeen niet gebruiken.
6) Piepen of kreunen bij het opstaan.
Bij dergelijke symptomen kan alleen de dierenarts via een röntgenfoto zien of er inderdaad spraken is van HD., er kunnen namelijk meerdere oorzaken zijn dat uw bouvier (hond) bovenstaande symptomen laat zien.
Hier praten we dan wel over de duidelijke aanwezigheid van HD bij de Bouvier (hond) en het is juist bij het fokken van rashonden van zeer groot belang om te achterhalen of de milieu factor optimaal is, en of er aanleg voor HD aanwezig is of niet.
Op de foto hiernaast kunnen we zien hoe een heupgewricht in elkaar zit.
Bij de ideale situatie zoals hier aanwezig is de gewrichtskop van het dijbeen 100% is aangesloten in de gewrichtskom. De kop is volledig opgesloten in de heupkom en vertoont geen enkele ruimte. Maar jammer genoeg komt deze situatie in de praktijk niet zo vaak voor en dat verklaard ook de bekendheid van de naam HD.Om nu de eventuele erfelijkheid van HD in kaart te brengen en te onderzoeken is er door de Raad van Beheer in Nederland (de organisatie die de stamboomregistratie van rashonden verzorgd) een organisatie benoemd welke reeds zeer vele jaren onderzoek doet naar de erfelijkheid en aanwezigheid van HD. bij honden.
Deze organisatie, de W.K.Hirschfeld Stichting heeft als taak de beoordeling van röntgenfoto’s op HD die bij een speciaal HD-panel binnenkomen, die via erkende dierenartsen die voor deze stichting röntgenfoto’s mogen maken, binnenkomen.
Vergelijk deze foto’s eens en u kunt zeer waarschijnlijk ook het verschil zien.
Op 1e foto ziet u hoe goede heupen horen te zijn.
Op de 2e foto ziet u duidelijk ernstig aangetaste heupen en hier is spraken van een ernstige vorm van HD.
Op de 3e foto heeft HD.++ Dus HD in positief in optima forma
Tot hier kunt u ook wel waarnemen wat goed en wat dus niet goed is, maar tussen deze twee foto’s zitten echter heel veel foto’s waar de afwijken minder zijn dan bij de duidelijke aanwezigheid van HD. Vandaar dat het HD-panel (bestaand uit 3 personen)van de W.K.Hirschfeld Stichting de zeer moeilijke taak hebben een beoordeling te geven over de heupen van een hoogwaarschijnlijk goede bouvier welke voor nakomelingen gebruikt gaat worden.
Laat u ook nooit misleiden door aan uw dierenarts te vragen naar een uitslag, dit kan u nl. voor teleurstellingen behoeden.
Het panel geeft bij de beoordeling een definitieve beoordeling af welke de mate van HD afwijking aangeeft.
Dit zijn:
HD — (= negatief) Röntgenologisch vrij van heupdysplasie
HD Tc (= overgangsvorm) Röntgenologisch geringe afwijkingen
HD ± (= licht positief) Röntgenologisch afwijkingen aanwezig
HD + (= positief) Röntgenologisch duidelijke afwijkingen aanwezig
HD ++ (= positief in optima forma) Röntgenologisch ernstig misvormt.
De uitslag geeft echter alleen uitsluitsel over de aanwezigheid van HD bij de bouvier (hond), maar geeft niet aan of de bouvier (hond) erfelijke drager is van de afwijking! En dit geeft ook niet aan hoe de milieu factor is geweest van de bouvier (hond) tijdens zijn eerste levensjaar. En dat zijn nu de punten die heel belangrijk zijn, de milieu factors en de erfelijkheid factors van HD moet dus in de generaties daarvoor bekeken worden, en dit is wel van meer dan 10 generaties terug van belang! Een HD vrije hond (negatief) gekruist met een HD vrije hond (negatief) geeft dus zeker niet de garantie dat de pups ook HD vrij zijn, want hierop heeft nl. de milieu factor nog geen invloed op gehad, want dit gaat nl. ook terug naar enige generaties, mochten de beide ouders HD negatief zijn en de milieu factors ook optimaal zijn geweest, dan heeft u een vrij grote zekerheid dat de bouvier (hond) ook vrij is van HD.
Verder is het zo, dat wij uiteraard met dieren aan het fokken zijn, en er altijd enige procenten aan onzekerheden blijven bestaan. Uiteraard is het ook mogelijk om uit een HD.++ (positief in optima forma) HD vrije bouviers (honden) te krijgen, let wel op deze kan (hoeft niet) erfelijk drager zijn van HD. Maar er zijn ook voorbeelden dat uit een combinatie van HD++ maal HD.Tc vele generaties (5) HD. vrije bouviers komen, waarvan de milieu factor optimaal is geweest. Maar iedere fokker van bouviers die lid is van de NBC, heeft zich via zijn lidmaatschap gebonden aan de regels die staan vermeld in het fokbeleid van de vereniging.
Of zoals de WK Hirschfeld Stichting schrijft over HD en fokken.
Het is wenselijk uitsluitend met HD-vrije honden te fokken, omdat dan de kans op HD bij de nakomelingen het kleinst is. Bij de rassen waarvan maar weinig honden beschikbaar zijn en bij rassen waarin HD vaak voorkomt is dit helaas niet altijd mogelijk.
Dan het fokbeleid van de NBC over HD.
De minimale eis voor een combinatie is HD Lp x HD Lp (HD+ x HD+)
(Ons persoonlijke advies is de minimale combinatie van HD Tc x HD Tc, de combinaties die wij zelf ook als minimum hanteren)
Naast de HD beoordeling wordt er ook een Norbergwaarde genoemd in de beoordeling.
Wat dat is kunt U hier onder lezen en bekijken.
De Norbergwaarde
Van beide heupkoppen (1) wordt het middelpunt bepaald en deze middelpunten worden verbonden met een lijn.
In beide heupgewrichten wordt vanuit dit middelpunt een lijn langs de voorste rand van de heupkom (2) getrokken.
De hoek (3) die beide lijnen in het middelpunt van de heupkop met elkaar maken, minus 90, geeft de Norbergwaarde van het betreffende gewricht.
De Norbergwaarden van linker en rechter gewricht bij elkaar opgeteld geeft de “som Norbergwaarden”, die op het rapport vermeld is.
Om de bouvier te kunnen laten röntgen dient deze de leeftijd van minimaal 12 maanden te hebben. De beste gemiddelde leeftijd is 16 a 18 maanden, dan is de bespiering ruim aanwezig en heeft u de best mogelijke aansluiting van de heupen. Een beoordeling kan maximaal 1 x per jaar plaats vinden en de uitslag van dit onderzoek vervangt de vorige uitslag. Dus is de Bouvier eerst HD negatief beoordeeld en deze wordt een jaar later opnieuw beoordeeld, maar de uitslag is dan HD Lp dan vervalt de eerste beoordeling. De uitslagen van het HD onderzoek van de bouviers worden door gestuurd naar de NBC welke deze uitslagen publiceert in het verenigingsblad.
Tot zover HD en onderzoek en milieu, maar wat gaat er gebeuren als blijkt dat uw bouvier (hond) inderdaad HD heeft.
Jammer genoeg wordt er dan op een grove manier misbruik gemaakt van de goedheid van de hondenbezitter, waarvan de bouvier (hond) HD heeft. Zeer veel middeltjes, zalfjes, poeders, voedingssupplementen e.d. zijn verkrijgbaar en worden u aangeboden, zijnde de HD zogenaamd te genezen, of dierenartsen die u een paar nieuwe kunst heupen (f.5000 a f.10000) proberen aan te praten, maar als u bovenstaande goed heb gelezen zal u tot de conclusie komen dat we praten over een afwijking van de gewrichten. En iets wat vergroeid is of versleten kun je “hoe jammer ook” niet meer genezen.
Wat weg is kunt u niet meer met middeltjes van welke aard ook terug krijgen.
Wel kunt u in overleg met uw dierenarts de pijnklachten van de bouvier verminderen en zorgen dat het leven zolang als mogelijk is weer enigszins dragelijk voor hem blijft. Uiteindelijk komt u toch voor de keuze te staan van tot hoe ver is het nog dragelijk voor uw bouvier, en zult u in overleg met uw dierenarts moeten gaan over.
Let op : dit is een samenvatting van diverse informatie die op Internet te vinden is. Puur informatief. Bij problemen kunt u het beste uw dierenarts raadplegen. Die zal voor uw huisdier een diagnose moeten vaststellen.
